Inleefateliers
“Hang belastingdeals aan de grote klok”
Middenveld maakt balans op na 1 jaar LuxLeaks
Donderdag 5 november is er precies 1 jaar verstreken sinds de onthulling van LuxLeaks. 350 multinationals bleken geheime deals gesloten te hebben met de Luxemburgse belastingdienst. Wat is er sindsdien veranderd? Zijn we nu beter gewapend tegen grootschalige belastingontwijking? Oxfam-Solidariteit maakt samen met 11.11.11 en het Financieel Actie Netwerk de balans op.
LuxLeaks zette het thema van fiscale rechtvaardigheid plots prominent op de politieke agenda. Sindsdien werden er voorzichtige pasjes gezet om grootschalige belastingontwijking tegen te gaan. Maar van een systematische aanpak is er geen sprake, en vaak blijft het bij mooie woorden.
Er worden alvast steeds meer vragen gesteld bij de legitimiteit van fiscale deals. Het meest in het oog springend zijn de recente uitspraken van de het Directoraat-Generaal Mededinging van de Europese Commissie. Europees Commissaris Margrethe Vestager beoordeelde de tax rulings die Starbucks en Fiat sloten met de Nederlandse en Luxemburgse belastingdiensten als illegale staatssteun, waardoor de bedrijven elk 20 tot 30 miljoen euro aan ontvangen steun moeten terugbetalen. Op 4 november wordt een uitspraak verwacht over de twee andere bedrijfsgiganten, Amazon en Apple. Ook het Belgische systeem van excess profit rulings wordt momenteel door de Europese Commissie onderzocht.
Maar is er ook structureel iets veranderd? De Europese Unie heeft twee actieplannen gelanceerd om transparantie en fiscale rechtvaardigheid te promoten.
Actieplan 1: uitwisseling van informatie
Het eerste pakket, dat in maart gelanceerd werd, voorziet in een richtlijn over de automatische uitwisseling van informatie over taks rulings tussen de belastingdiensten van verschillende lidstaten. De lidstaten, waaronder België, stemden deze maand in met deze richtlijn.
Jan Van de Poel, beleidsmedewerker fiscaliteit bij 11.11.11:
“De richtlijn rond uitwisseling van informatie is niet ambitieus genoeg op het vlak van transparantie. De informatie over de belastingdeals is niet publiek toegankelijk, wat betekent dat het grote publiek, maatschappelijke organisaties en journalisten nog steeds afhankelijk zijn van klokkenluiders om informatie te krijgen over de fiscale praktijken van multinationals.”
Actieplan 2: country-by-country reporting
De Commissie lanceerde ook een publieke consultatie over country-by-country reporting. Die maatregel zou bedrijven ertoe verplichten om in elk land publiek te rapporteren over de winst die ze in dat land realiseren, het aantal werknemers, de belastingen die ze betalen, etc. Het Europees Parlement amendeerde ook een andere richtlijn, de shareholders directive, met het voorstel om publieke country-by-country reporting te introduceren. De lidstaten staan echter weigerachtig tegenover deze richtlijn, omdat ze hun fiscale gunstregimes voor multinationals in stand willen houden en hun competitiviteit beschermen.
Leila Bodeux, beleidsmedewerker ongelijkheid & fiscaliteit bij Oxfam-Solidariteit:
“Country-by-country reporting is cruciaal om te verhinderen dat multinationals aan tax shopping kunnen doen: winsten versluizen van het ene land naar het andere, zonder de verschuldigde belasting te betalen. Wij vragen dat de lidstaten hun verantwoordelijkheid nemen. Ze moeten de verontwaardiging die ze toonden na Luxleaks omzetten in concrete beleidsdaden en zo snel mogelijk publieke country-by-country reporting introduceren. Het is hoog tijd om belastingdeals aan de grote klok te hangen.”
De federale Minister van Financiën, Johan Van Overtveldt, onderstreepte in het verleden al meermaals het belang van fiscale transparantie en stelt België vaak voor als een goede leerling in de transparantieklas. België wisselde inderdaad al informatie uit over haar tax rulings met andere lidstaten, maar volgens Oxfam mag die informatie niet beperkt blijven tot belastingadministraties: ze moet publiek zijn. Dat betekent dat we niet meer op fiscale schandalen en klokkenluiders moeten rekenen om duidelijkheid te verschaffen over de fiscaliteit van bedrijven.
|
Uitnodiging Op 4 november organiseert Oxfam-Solidariteit in samenwerking met 11.11.11., CNCD-11.11.11. en de leden van het Financieel Actienetwerk en het Réseau Justice Fiscale een mediatieke actie om hun eisen voor publieke country-by-country reporting kracht bij te zetten:
Deze actie vindt op hetzelfde moment ook plaats in andere Europese hoofdsteden plaats, waaronder Amsterdam, Londen, Parijs, Helsinki en Ljubljana. Daarmee willen de actievoerders aantonen dat de Europese beweging voor fiscale rechtvaardigheid groeit en druk zal blijven zetten op politici om belastingontwijking tegen te gaan.
|
Extra
- Oxfam-Solidariteit voert onder de vlag Krijg Gelijk wereldwijd campagne tegen ongelijkheid. De strijd voor fiscale rechtvaardigheid is een essentieel onderdeel van die campagne.
Het Oxfam-rapport Pulling the plug stelt concrete oplossingen voor om belastingontwijking tegen te gaan.